burak, świeży

Burak świeży to wartościowe warzywo korzeniowe w jego naturalnej, nieprzetworzonej postaci. W 100 g produktu znajduje się zaledwie 42 kcal, umiarkowana ilość węglowodanów wynosząca 8,4 g (całość stanowią naturalne cukry), niewielka ilość białka – 1,5 g, minimalna zawartość tłuszczu – tylko 0,1 g, przy dobrej zawartości błonnika – 2,5 g oraz braku sodu. Standardowa porcja o wadze 150 g dostarcza 63 kcal. Świeży burak ma okrągły lub podłużny kształt, twardą, gładką skórkę w kolorze ciemno bordowym oraz intensywnie czerwony, soczysty miąższ. Wyróżnia się charakterystycznym, ziemistym aromatem i słodkawo-gorzkim smakiem, który łagodnieje podczas obróbki termicznej. Na przekroju widoczne są charakterystyczne, jaśniejsze pierścienie. Świeży burak sprzedawany jest najczęściej w całości, z liśćmi lub bez, czasem wstępnie umyty. To warzywo jest skarbnicą cennych składników odżywczych – zawiera znaczne ilości folianów (witamina B9), witaminę C, żelazo, mangan, potas i miedź. Bogaty jest również w związki biologicznie czynne – betalainy (barwniki o działaniu przeciwutleniającym) oraz azotany, które przekształcają się w organizmie w tlenek azotu, związek rozszerzający naczynia krwionośne i obniżający ciśnienie krwi. Błonnik zawarty w burakach wspomaga pracę układu pokarmowego i sprzyja uczuciu sytości. W kuchni świeże buraki są niezwykle wszechstronne. Można je spożywać na surowo – starte na tarce jako składnik surówek i sałatek lub jako dodatek do świeżych soków. Po obróbce termicznej – gotowaniu, pieczeniu, grillowaniu czy duszeniu – stają się podstawą wielu tradycyjnych potraw, takich jak barszcz, ćwikła z chrzanem, sałatka jarzynowa czy botwinka. Coraz popularniejsze stają się również pieczone buraki jako dodatek do dań głównych czy składnik hummusu. Warto pamiętać, że liście buraka (botwina) są również jadalne i bardzo wartościowe – można je przyrządzać podobnie jak szpinak. Buraki cieszą się uznaniem ze względu na swoje liczne właściwości prozdrowotne. Wspierają układ krążenia, mogą obniżać ciśnienie krwi, wspomagać detoksykację organizmu, a także poprawiać wydolność fizyczną (dzięki zawartości azotanów są popularne wśród sportowców). Zawarte w nich związki przeciwutleniające chronią komórki przed uszkodzeniami, a błonnik wspomaga pracę jelit. Żelazo zawarte w burakach, choć nie jest tak dobrze przyswajalne jak to z produktów zwierzęcych, w połączeniu z witaminą C może wspierać produkcję czerwonych krwinek i zapobiegać anemii. Produkt jest oznaczony jako wegański i wegetariański, co jest naturalne dla świeżego warzywa. Nie zawiera glutenu ani laktozy, dzięki czemu może być spożywany przez osoby z nietolerancjami pokarmowymi. Jest naturalnie niskokaloryczny i bogaty w składniki odżywcze, co czyni go cennym elementem zdrowej, zbilansowanej diety.