Kopytko

Kopytko to tradycyjny polski klusek ziemniaczany, charakteryzujący się podłużnym, spłaszczonym kształtem przypominającym niewielkie kopyto, od czego wzięła się jego nazwa. Jest to potrawa popularna w całej Polsce, z regionalnymi odmianami. Przygotowuje się ją z gotowanych ziemniaków, mąki pszennej i czasem jaj, formując podłużne kluski, które następnie gotuje się w osolonej wodzie. Pod względem wartości odżywczych kopytko charakteryzuje się umiarkowaną kalorycznością, dostarczając 125 kcal na 100g. Jest to stosunkowo niska wartość energetyczna na tle innych dodatków skrobiowych do dań głównych, co czyni je rozsądnym wyborem dla osób kontrolujących spożycie kalorii. Pojedyncze kopytko o wadze 20g dostarcza zaledwie 25 kcal. Głównym składnikiem odżywczym w kopytkach są węglowodany, których zawartość wynosi 25,7g na 100g (5,1g w pojedynczym kopytku). Są to przede wszystkim węglowodany złożone pochodzące ze skrobi ziemniaczanej i mąki pszennej. Zawartość cukrów prostych nie jest sprecyzowana w bazie danych, ale można założyć, że jest minimalna, ponieważ zarówno ziemniaki, jak i mąka pszenna zawierają niewielkie ilości naturalnie występujących cukrów prostych. Kopytka zawierają umiarkowaną ilość białka - 4,1g na 100g (0,8g w pojedynczym kopytku). Białko to pochodzi głównie z mąki pszennej oraz ewentualnie dodanych jaj. Zawartość tłuszczu w kopytkach jest niska i wynosi 1,1g na 100g (0,2g w pojedynczym kopytku). Dzięki tej niskiej zawartości tłuszczu kopytka są odpowiednie dla osób na diecie niskotłuszczowej. Zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych nie jest określona w bazie danych. Kopytka zawierają pewną ilość błonnika pokarmowego - 1,5g na 100g (0,3g w pojedynczym kopytku). Błonnik pochodzi głównie ze skórki ziemniaków (jeśli nie zostały one obrane przed gotowaniem) oraz z mąki (szczególnie jeśli użyto mąki o niższym stopniu przetworzenia). Wartość indeksu glikemicznego (GI) dla kopytek nie jest określona w bazie danych, ale można przypuszczać, że jest umiarkowana do wysokiej, podobnie jak w przypadku innych produktów ziemniaczanych. GI może być niższy, jeśli kopytka spożywa się jako część zbilansowanego posiłku zawierającego białko i błonnik. W bazie danych brakuje informacji o przydatności kopytek dla osób na diecie wegańskiej, wegetariańskiej, bezglutenowej czy bez laktozy. Tradycyjnie kopytka zawierają jaja, co wyklucza je z diety wegańskiej, ale czyni akceptowalnymi dla wegetarian. Zawierają mąkę pszenną, więc nie są odpowiednie dla osób na diecie bezglutenowej. Z reguły nie zawierają składników mlecznych, więc mogą być spożywane przez osoby z nietolerancją laktozy. Kopytka są dobrym źródłem energii w postaci węglowodanów złożonych, które są stopniowo trawione i zapewniają stały dopływ energii. Zawierają również pewne ilości witamin z grupy B, witaminę C oraz minerały takie jak potas, fosfor i magnez, pochodzące głównie z ziemniaków. W polskiej kuchni kopytka są tradycyjnie podawane jako dodatek do dań mięsnych z sosami, takich jak gulasz, zrazy czy rolady. Mogą być również serwowane samodzielnie, okraszone skwarkami ze słoniny, cebulą smażoną lub masłem, posypane świeżymi ziołami lub bułką tartą smażoną na maśle. Współczesne warianty obejmują kopytka w sosie grzybowym, serowym lub pomidorowym, a także innowacyjne połączenia z warzywami, serem pleśniowym czy pesto.