Kostka drożdży

Kostka drożdży to świeże drożdże piekarskie (Saccharomyces cerevisiae) używane do wypieku ciast i chleba, sprzedawane w formie sprasowanej kostki o wadze zazwyczaj 100g. Drożdże są jednokomórkowymi grzybami, które w procesie fermentacji rozkładają cukry na dwutlenek węgla i alkohol, co powoduje spulchnianie ciasta. Pod względem wartości odżywczych kostka drożdży charakteryzuje się stosunkowo niską kalorycznością, dostarczając zaledwie 92 kcal na 100g. Ta niska wartość energetyczna wynika z niewielkiej zawartości tłuszczu i umiarkowanej zawartości węglowodanów i białka. Sama kostka drożdży o wadze 100g dostarcza 92 kcal, co stanowi zaledwie 4,6% dziennego zapotrzebowania energetycznego osoby dorosłej na diecie 2000 kcal. Należy jednak pamiętać, że drożdże zazwyczaj nie są spożywane jako samodzielny produkt, a jedynie jako dodatek do wypieków, w ilości znacznie mniejszej niż 100g. Zawartość węglowodanów w kostce drożdży wynosi 14,5g na 100g. Są to głównie węglowodany złożone, w tym glikogen (rodzaj polisacharydu stanowiący materiał zapasowy grzybów) oraz błonnik. Brak jest danych o zawartości cukrów prostych, ale można założyć, że jest ona niewielka, gdyż drożdże szybko metabolizują dostępne cukry proste w procesie fermentacji. Jedną z najbardziej cennych właściwości drożdży jest wysoka zawartość pełnowartościowego białka, wynosząca 11,3g na 100g. Białko to zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy, co czyni drożdże cennym źródłem białka, szczególnie w diecie wegetariańskiej i wegańskiej. Zawartość tłuszczu w kostce drożdży jest bardzo niska i wynosi zaledwie 2g na 100g. Brak jest danych o zawartości tłuszczów nasyconych, ale można założyć, że stanowią one niewielką część całkowitej zawartości tłuszczu. Kostka drożdży jest również dobrym źródłem błonnika pokarmowego, którego zawartość wynosi 7,4g na 100g. Błonnik ten wspomaga pracę układu trawiennego, pomaga utrzymać uczucie sytości i może przyczyniać się do obniżenia poziomu cholesterolu we krwi. Drożdże są wyjątkowo bogate w witaminy z grupy B. Zawierają duże ilości tiaminy (witamina B1), która wspomaga metabolizm węglowodanów i funkcje układu nerwowego; ryboflawiny (witamina B2), wspierającej produkcję energii w komórkach; niacyny (witamina B3), która bierze udział w metabolizmie energetycznym i funkcjonowaniu układu nerwowego; pirydoksyny (witamina B6), wspierającej metabolizm białek; kwasu foliowego (witamina B9), niezbędnego do produkcji czerwonych krwinek i prawidłowego rozwoju układu nerwowego płodu; oraz kobalaminy (witamina B12), która jest kluczowa dla zdrowia układu nerwowego i produkcji krwinek czerwonych. Szczególnie wysoką zawartością w drożdżach charakteryzuje się biotyna (dawniej nazywana witaminą H lub B7), która wspomaga zdrowie skóry, włosów i paznokci, oraz wspiera metabolizm tłuszczów i węglowodanów. Drożdże są również źródłem wielu składników mineralnych, w tym selenu, który działa jako przeciwutleniacz; chromu, wspierającego metabolizm glukozy; cynku, istotnego dla funkcji układu odpornościowego; żelaza, niezbędnego do transportu tlenu w organizmie; oraz fosforu, magnezu i potasu. Kostka drożdży zawiera również szereg związków bioaktywnych, w tym beta-glukany, które wspierają układ odpornościowy; glutathion, działający jako przeciwutleniacz; oraz kwas liponowy, który może wspierać metabolizm glukozy i działać przeciwzapalnie. Ze względu na delikatny, lekko gorzkawy smak, surowe drożdże rzadko są spożywane bezpośrednio. Najczęściej służą jako składnik w procesie fermentacji ciast chlebowych, drożdżowych i innych wypieków. W wegańskiej kuchni inaktywowane drożdże piekarskie lub specjalne drożdże nieaktywne (nutritional yeast) są używane jako dodatek smakowy, nadający potrawom serowy, orzechowy smak.