physalis

Physalis, znany również jako miechunka peruwiańska lub złota jagoda, to egzotyczny owoc należący do rodziny psiankowatych (Solanaceae), spokrewniony z pomidorem i papryką. Charakterystyczną cechą physalis jest delikatna, papierowa osłonka w kształcie chińskiego lampioniku, która otacza mały, złocisto-pomarańczowy owoc o wielkości wiśni. Miąższ jest soczysty, o słodko-kwaśnym, nieco tropikalnym smaku z subtelnymi nutami wanilii, ananasa i pomidora. Ta unikalna kombinacja smaków sprawia, że physalis zyskał popularność zarówno jako samodzielna przekąska, jak i elegancka dekoracja deserów i koktajli. Pod względem wartości odżywczych, physalis jest owocem niskokalorycznym – zawiera zaledwie 57 kcal na 100g, co przy typowej porcji 8g daje jedynie 4,56 kcal. Jest to wartość znacznie niższa niż w przypadku większości innych owoców, co czyni physalis idealnym wyborem dla osób dbających o linię lub będących na diecie redukcyjnej. Głównym źródłem kalorii są węglowodany, których zawartość wynosi 8,9g/100g (0,712g na porcję). Interesujące jest, że dane wskazują na brak cukrów prostych (0g/100g), co jest nietypowe dla owocu i może sugerować, że ta wartość nie została zmierzona lub uwzględniona w analizie. W rzeczywistości, physalis zawiera naturalnie występujące cukry, choć ich poziom jest niższy niż w wielu innych owocach. Physalis dostarcza niewielkich ilości białka – 1,8g/100g (0,144g na porcję) oraz minimalnych ilości tłuszczu – 0,6g/100g (0,048g na porcję), bez zawartości tłuszczów nasyconych. Zgodnie z danymi, nie zawiera błonnika (0g/100g), choć w praktyce, jak większość owoców, physalis naturalnie dostarcza pewnych ilości błonnika rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego. Zawartość sodu jest zerowa (0g/100g), co jest typowe dla świeżych owoców. Physalis jest w pełni wegański i wegetariański (oznaczenie 1 przy "vegan" i "vegetarian"), bezglutenowy (oznaczenie 0 przy "gluten") i nie zawiera laktozy (oznaczenie 0 przy "lactose"), co czyni go odpowiednim dla osób z różnymi ograniczeniami dietetycznymi. Z punktu widzenia zdrowotnego, physalis jest prawdziwą skarbnicą składników odżywczych, szczególnie biorąc pod uwagę jego niską kaloryczność. Jest wyjątkowo bogaty w witaminę C – w zależności od warunków uprawy, może zawierać od 20 do 50 mg witaminy C na 100g, co stanowi około 25-60% dziennego zapotrzebowania. Witamina C jest kluczowym przeciwutleniaczem, wspierającym układ odpornościowy, syntezę kolagenu oraz przyswajanie żelaza niehemowego z diety. Physalis zawiera również znaczące ilości witaminy A w formie beta-karotenu, który jest niezbędny dla zdrowia oczu, skóry i prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Jest źródłem witamin z grupy B, szczególnie B1, B2 i B3, które odgrywają kluczową rolę w metabolizmie energetycznym. Jednak to, co czyni physalis wyjątkowym, to wysoka zawartość związków bioaktywnych, takich jak karotenoidy (przede wszystkim beta-karoten i luteina), flawonoidy i kwasy fenolowe, które wykazują silne działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne i potencjalnie przeciwnowotworowe. Physalis jest również źródłem witanolidu – związku o strukturze steroidowej, który w badaniach in vitro wykazał właściwości przeciwnowotworowe, przeciwzapalne i immunomodulujące. W kuchni physalis jest niezwykle wszechstronny. Najczęściej spożywany jest na surowo, jako samodzielna przekąska lub składnik sałatek owocowych. Jest popularnym elementem dekoracyjnym deserów, ciast, lodów i koktajli, gdzie jego jaskrawa barwa i unikalna osłonka dodają elegancji i egzotycznego charakteru. Physalis doskonale komponuje się również z serami, szczególnie pleśniowymi, stanowiąc słodko-kwaśny kontrapunkt dla ich intensywnego smaku. Może być także wykorzystywany do przygotowania dżemów, konfitur, sosów, syropów czy alkoholowych nalewek.