chałka

Chałka to tradycyjne żydowskie pieczywo drożdżowe, które zdobyło popularność w kuchniach wielu krajów Europy Środkowej i Wschodniej. W 100 g produktu znajduje się 339 kcal, bardzo wysoka zawartość węglowodanów wynosząca 59 g, umiarkowana zawartość białka – 8,8 g oraz umiarkowana zawartość tłuszczu – 6,7 g. Standardowy bochenek o wadze 270 g dostarcza aż 915,3 kcal. Chałka wyróżnia się charakterystycznym wyglądem – jest to złocistobrązowe pieczywo o warkoczowym splocie, często posypane makiem lub sezamem na wierzchu. Ta plecionka może mieć różne formy, od prostego warkocza z trzech pasów ciasta po bardziej skomplikowane sploty z czterech, sześciu lub nawet więcej pasów. Tradycyjnie pieczona jest na szabat i święta żydowskie, ale obecnie można ją znaleźć w piekarniach przez cały rok. Smak chałki jest słodkawy, znacznie słodszy niż zwykłego chleba, ale nie tak słodki jak ciasto. Konsystencja jest puszysta i miękka, z delikatnie ciągnącym się miękiszem i chrupiącą skórką. Aromat jest bogaty i maślany, z wyraźnymi nutami wanilii i czasem dodatkiem cynamonu lub kardamonu. Ciasto na chałkę zawiera mąkę pszenną, drożdże, jajka, olej lub masło, cukier oraz często dodatek miodu. Tradycyjna receptura może zawierać również rodzynki lub inne suszone owoce. Wysoka zawartość węglowodanów (59 g/100 g) wynika z użycia mąki pszennej i cukru, zaś zawartość białka (8,8 g/100 g) pochodzi głównie z mąki i jajek. Tłuszcz (6,7 g/100 g) jest dodawany w postaci oleju, margaryny lub masła, nadając chałce charakterystyczny, bogaty smak. Wersja opisana w danych jest oznaczona jako wegańska, co sugeruje, że zamiast jajek i masła użyto składników roślinnych, takich jak olej i zamienniki jajek. Chałka zawiera gluten, co czyni ją nieodpowiednią dla osób z celiakią lub wrażliwością na gluten. Jest bezlaktozowa, o ile nie dodano składników mlecznych. Chałka jest wszechstronnym pieczywem – można ją spożywać na słodko z dżemem, miodem czy masłem, lub na wytrawnie jako dodatek do zup czy dań głównych. Jest też doskonałą bazą do francuskich tostów, dzięki swojej puszystej konsystencji i słodkawemu smakowi, który karmelizuje się podczas smażenia. Popularność chałki wykracza daleko poza tradycję żydowską – w Polsce jest powszechnie dostępna w piekarniach i supermarketach, ceniona za swój wyjątkowy smak i teksturę. W innych krajach można spotkać lokalne warianty tego pieczywa, na przykład w Czechach i na Słowacji jako "vánočka", we Francji jako "brioche" (choć ta ma nieco inny skład), a w krajach skandynawskich jako "pulla" lub "kanelbulle". Warto zauważyć, że ze względu na wysoką zawartość węglowodanów i kalorii, chałka nie jest pieczywem polecanym do codziennego spożycia dla osób na diecie redukcyjnej lub kontrolujących poziom cukru we krwi. Jednakże jej bogactwo kulturowe i unikalny smak sprawiają, że jest cenioną pozycją na stołach świątecznych i podczas specjalnych okazji.