groch

Groch to jedna z najbardziej wartościowych roślin strączkowych, charakteryzująca się wysoką wartością odżywczą przy relatywnie niskiej kaloryczności. W 100 gramach suchego grochu znajduje się 343 kalorie, co w porównaniu do innych produktów wysokobiałkowych (takich jak mięso czy sery) stanowi umiarkowaną wartość energetyczną. Groch jest przede wszystkim doskonałym źródłem złożonych węglowodanów – 100 gramów zawiera 62,78 g tego makroskładnika, co stanowi podstawowe źródło energii dla organizmu. Szczególną wartość odżywczą grochu stanowi jego wysoka zawartość białka – 21,7 g w 100 g suchego produktu. Jest to białko roślinne o dobrej wartości biologicznej, choć nie zawiera wszystkich aminokwasów egzogennych w ilościach optymalnych dla człowieka. Niemniej jednak, w połączeniu z produktami zbożowymi, groch może stanowić pełnowartościowe źródło białka w diecie wegańskiej i wegetariańskiej. Warto zauważyć, że po ugotowaniu zawartość białka w grochu spada do około 7-9 g na 100 g produktu, co nadal stanowi znaczącą wartość odżywczą. Groch charakteryzuje się również niską zawartością tłuszczu – zaledwie 1,49 g w 100 g suchego produktu, co czyni go doskonałym wyborem dla osób dbających o linię. Co więcej, tłuszcze zawarte w grochu są głównie nienasycone, które mają korzystny wpływ na zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Jedną z najbardziej wartościowych cech grochu jest wyjątkowo wysoka zawartość błonnika pokarmowego – 15 g w 100 g suchego produktu. Błonnik ten reguluje pracę przewodu pokarmowego, sprzyja rozwojowi korzystnej mikroflory jelitowej, pomaga kontrolować poziom cukru we krwi, obniża poziom cholesterolu oraz przyczynia się do uczucia sytości, co jest szczególnie istotne w kontekście kontroli masy ciała. Groch zawiera również znaczne ilości składników mineralnych, takich jak potas (który reguluje ciśnienie krwi), fosfor (niezbędny dla zdrowych kości i zębów), żelazo (kluczowe dla transportu tlenu w organizmie) oraz cynk (wspierający układ odpornościowy). Z witamin warto wymienić foliany (witamina B9), które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i krwiotwórczego, a także witaminy z grupy B, które uczestniczą w przemianach energetycznych. Groch jest produktem wegańskim (wartość 1 przy oznaczeniu vegan), co czyni go odpowiednim dla osób wykluczających produkty pochodzenia zwierzęcego z diety. Nie zawiera glutenu (wartość 0 przy oznaczeniu gluten), będąc bezpiecznym wyborem dla osób z celiakią, oraz jest wolny od laktozy (wartość 0 przy oznaczeniu lactose), co czyni go odpowiednim dla osób z nietolerancją tego cukru mlecznego. W kuchni groch jest niezwykle wszechstronny – może być składnikiem zup (klasyczna grochówka), puree, pasztetów roślinnych, kotletów, sałatek, a także dań jednogarnkowych. Wymaga jednak namoczenia przed gotowaniem, co skraca czas przyrządzania i poprawia strawność produktu. Warto pamiętać, że groch, jak wszystkie rośliny strączkowe, zawiera związki antyodżywcze (takie jak fityniany czy inhibitory enzymów trawiennych), które są w dużej mierze eliminowane podczas moczenia i gotowania.