goździki

Goździki to aromatyczna przyprawa o charakterystycznym, intensywnym zapachu i smaku, która w porcji 1 grama dostarcza 2,74 kalorii. Ten niepozorny z wyglądu produkt, będący w rzeczywistości suszonymi pąkami kwiatowymi drzewa goździkowego (Syzygium aromaticum), charakteryzuje się zaskakująco bogatym profilem odżywczym. W jednym gramie goździków znajduje się 0,6553 g węglowodanów (w tym zaledwie 0,0238 g cukrów), 0,0597 g białka, 0,13 g tłuszczu (z czego 0,0445 g to tłuszcze nasycone) oraz aż 0,339 g błonnika pokarmowego, co stanowi ponad 1% dziennego zapotrzebowania na ten składnik. W przeliczeniu na 100 gramów, goździki zawierają 274 kalorie, 65,53 g węglowodanów (w tym 2,38 g cukrów), 5,97 g białka, 13 g tłuszczu oraz imponujące 33,9 g błonnika pokarmowego. Ta wysoka zawartość błonnika – ponad 33% masy produktu – plasuje goździki wśród najlepszych roślinnych źródeł tego składnika, mimo że są stosowane w niewielkich ilościach. Błonnik wspomaga perystaltykę jelit, pomaga w kontroli poziomu cukru we krwi i cholesterolu oraz sprzyja rozwojowi korzystnej mikroflory jelitowej. Goździki są również niezwykle bogate w przeciwutleniacze, zawierając jeden z najwyższych wskaźników ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity) wśród wszystkich przypraw. Głównym związkiem odpowiedzialnym za te właściwości jest eugenol, stanowiący 70-90% olejku goździkowego. Eugenolowi przypisuje się działanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne oraz znieczulające miejscowo, co tłumaczy tradycyjne zastosowanie goździków w leczeniu bólu zęba. Przyprawa ta zawiera również znaczące ilości manganu – pierwiastka niezbędnego dla prawidłowego metabolizmu, funkcjonowania układu nerwowego oraz tworzenia tkanki łącznej. W 100 gramach goździków znajduje się ponad 25-krotność dziennego zapotrzebowania na ten mikroelement. Goździki są także dobrym źródłem witaminy K (odpowiedzialnej za prawidłowe krzepnięcie krwi), potasu, wapnia i magnezu. Goździki są produktem wegańskim (wartość 1 przy oznaczeniu vegan) i wegetariańskim (wartość 1 przy oznaczeniu vegetarian), co czyni je odpowiednimi dla osób na dietach wykluczających produkty pochodzenia zwierzęcego. Są również naturalnie bezglutenowe (wartość 0 przy oznaczeniu gluten) oraz nie zawierają laktozy (wartość 0 przy oznaczeniu lactose), co sprawia, że są bezpieczne dla osób z tymi nietolerancjami pokarmowymi. W kuchni goździki są niezwykle wszechstronne. Są nieodłącznym składnikiem wielu przypraw mieszanych, takich jak przyprawa do piernika, garam masala czy chińska pięć smaków. Dodają głębi smaku potrawom mięsnym, szczególnie pieczonej wieprzowinie, szynce i dziczuźnie, a także znajdą zastosowanie w marynatach i sosach. W kuchni słodkiej wzbogacają smak kompotów, deserów, ciast i napojów, takich jak grzane wino czy herbata masala chai.