Kawałek ciasta "pleśniak"

Kawałek ciasta "pleśniak" to tradycyjny polski wypiek, składający się z kilku warstw: kruchego ciasta na spodzie, warstwy dżemu lub owoców w środku i charakterystycznej kruszonki na wierzchu. Nazwa "pleśniak" pochodzi od wyglądu wierzchniej warstwy, przypominającej pleśń, choć oczywiście nie ma to nic wspólnego z prawdziwą pleśnią. Porcja o wadze 80g dostarcza 290 kcal, co stanowi około 14,5% dziennego zapotrzebowania kalorycznego dla osoby dorosłej na diecie 2000 kcal. Zawartość kalorii wynosi 363 kcal na 100g produktu, czyniąc pleśniaka deserem o średniej kaloryczności. Kawałek pleśniaka zawiera 42,1g węglowodanów (52,6g na 100g produktu), które stanowią główne źródło energii w tym wypieku. Węglowodany pochodzą głównie z mąki pszennej, cukru oraz dżemu lub owoców znajdujących się w środkowej warstwie. Choć dokładna zawartość cukrów prostych nie została określona, można założyć, że stanowią one znaczną część węglowodanów, szczególnie w wersji z dżemem. Ciasto dostarcza 4,5g białka w porcji 80g (5,6g na 100g produktu). Białko pochodzi głównie z mąki i potencjalnie z jaj, które są często dodawane do kruchego ciasta. Jest to umiarkowana ilość, typowa dla wypieków mącznych. Zawartość tłuszczu w kawałku pleśniaka wynosi 12g (15g na 100g produktu), co stanowi istotną część wartości energetycznej deseru. Tłuszcz pochodzi głównie z masła lub margaryny, które są używane zarówno do ciasta podstawowego, jak i do kruszonki. Wypiek zawiera 1,1g błonnika w porcji 80g (1,4g na 100g produktu), co jest wartością umiarkowaną dla deseru. Błonnik pochodzi głównie z mąki (jeśli nie jest to mąka wysoko oczyszczona) oraz z owoców lub dżemu w warstwie środkowej. Tradycyjna receptura pleśniaka obejmuje mąkę pszenną, masło lub margarynę, cukier, potencjalnie jaja do ciasta podstawowego, oraz dżem, konfitury lub świeże owoce (najczęściej jabłka, śliwki lub porzeczki) do warstwy środkowej. Kruszonka na wierzchu wykonana jest zazwyczaj z mąki, cukru i tłuszczu. Pleśniak zawiera gluten pochodzący z mąki pszennej, co czyni go nieodpowiednim dla osób z celiakią lub nietolerancją glutenu. W zależności od receptury, może zawierać laktozę, jeśli używane jest masło lub inne produkty mleczne. Jest źródłem pewnych witamin i minerałów, szczególnie jeśli w warstwie środkowej znajdują się świeże owoce. Mogą to być witamina C, potas, magnez i inne mikroelementy, choć ich ilość zależy od rodzaju i ilości użytych owoców. Ze względu na zawartość owoców lub dżemu, pleśniak może mieć niższy indeks glikemiczny niż inne ciasta, szczególnie jeśli warstwa owocowa jest obfita i zawiera owoce bogate w błonnik. Jest to wypiek tradycyjnie podawany do kawy lub herbaty, często przygotowywany w domach na niedzielne podwieczorki lub rodzinne uroczystości.