kozieradka

Kozieradka (Trigonella foenum-graecum) to roślina strączkowa, której nasiona są cenione zarówno jako przyprawa, jak i dla swoich właściwości leczniczych. Pochodząca z regionu Bliskiego Wschodu i basenu Morza Śródziemnego, kozieradka jest szeroko stosowana w kuchni indyjskiej, północnoafrykańskiej i bliskowschodniej. Nasiona kozieradki mają charakterystyczny, intensywny aromat, przypominający nieco syrop klonowy, z nutami goryczy. Pod względem wartości odżywczych kozieradka charakteryzuje się wysoką kalorycznością, dostarczając 323 kcal na 100g. Jest to wartość typowa dla nasion, orzechów i roślin strączkowych, wynikająca głównie z zawartości węglowodanów, białka i tłuszczu. Zawartość węglowodanów w kozieradce jest wysoka i wynosi 58,35g na 100g. Brak jest informacji o zawartości cukrów prostych, ale można założyć, że większość węglowodanów w kozieradce to złożone węglowodany, w tym skrobia oraz duże ilości błonnika. Jedną z najbardziej imponujących cech nasion kozieradki jest bardzo wysoka zawartość białka, wynosząca 23g na 100g. Jest to wartość zbliżona do zawartości białka w mięsie, jajach czy serach, co czyni kozieradkę cennym źródłem białka dla osób na diecie roślinnej. Choć białko to nie jest pełnowartościowe (brakuje mu niektórych aminokwasów), w połączeniu z innymi źródłami białka roślinnego może zapewnić kompletny profil aminokwasowy. Zawartość tłuszczu w kozieradce jest umiarkowana i wynosi 6,41g na 100g. Brak jest informacji o zawartości tłuszczów nasyconych, ale nasiona roślin strączkowych zazwyczaj zawierają głównie zdrowe, nienasycone kwasy tłuszczowe. Kozieradka wyróżnia się wyjątkowo wysoką zawartością błonnika pokarmowego, wynoszącą aż 24,6g na 100g. Jest to wartość niezwykle wysoka, znacznie przekraczająca zawartość błonnika w większości produktów spożywczych, co czyni kozieradkę jednym z najbogatszych źródeł tego składnika. Tak wysoka zawartość błonnika wspomaga pracę układu trawiennego, pomaga utrzymać uczucie sytości, reguluje poziom cholesterolu i cukru we krwi, oraz wspiera zdrową mikrobiotę jelitową. Brak jest informacji o zawartości sodu, ale większość nasion i przypraw w stanie naturalnym zawiera niewielkie ilości tego pierwiastka. Kozieradka jest oznaczona jako produkt wegański (wartość 1), co jest zrozumiałe jako nasiona rośliny. Brak jest informacji, czy jest produktem wegetariańskim, ale z definicji nasiona roślin są odpowiednie dla diety wegetariańskiej. Jest bezglutenowa (wartość 0), co czyni ją odpowiednią dla osób z celiakią i nietolerancją glutenu. Nie zawiera laktozy (wartość 0), jest więc odpowiednia dla osób z nietolerancją laktozy. Oprócz wymienionych makroskładników, kozieradka jest również bogatym źródłem wielu mikroelementów, w tym żelaza, manganu, magnezu, miedzi, fosforu i potasu. Zawiera także witaminy z grupy B, szczególnie B1 (tiamina), B2 (ryboflawina) i B3 (niacyna), a także witaminę A i C. Nasiona kozieradki zawierają również szereg związków bioaktywnych, takich jak saponiny, flawonoidy, alkaloidy i fitoestrogeny, którym przypisuje się liczne właściwości prozdrowotne. Wśród tradycyjnych zastosowań medycznych kozieradki wymienić można wspomaganie laktacji u kobiet karmiących piersią, regulację poziomu cukru we krwi, obniżanie poziomu cholesterolu, łagodzenie objawów menopauzy, czy wspomaganie trawienia.